Οι επιθέσεις στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης τον περασμένο μήνα, ήταν αφορμή για τους περισσότερους να μάθουν το όνομα Anonymous και να εξοικειωθούν με την ιδέα ενός ιντερνετικού ακτιβισμού.
Πόσα γνωρίζουμε όμως για τους Anonymous και τι μύθοι έχουν δημιουργηθεί γύρω από το όνομά τους και τη δραστηριότητά τους; Σε αυτό το post θα προσπαθήσουμε να ρίξουμε μία διερευνητική ματιά στη δράση και την ιστορία της ομάδας που έχει συνδέσει το όνομά της με την «κουλτούρα της ιντερνετικής πλάκας» αλλά και του online και offline ακτιβισμού.
Μία φορά κι έναν καιρό….
Η απαρχή των Anonymous, σύμφωνα με ένα εξαιρετικό αφιέρωμα του Wired, τοποθετείται στο 4chan, ένα ιστότοπο στον οποίο μπορεί κανείς να ποστάρει και να σχολιάσει ότι θέλει, όπως θέλει. Μέσα στα κανάλια του, το 2003, αποτυπώθηκε η ιντερνετική κουλτούρα που ήθελε τα ανώνυμα μέλη να συνυπάρχουν ταυτόχρονα, χωρίς κανόνες και νόμους και να λειτουργούν σε συνδυασμό ως ένα… ψηφιακό μυαλό.
Το αντικείμενο των ανώνυμων ιντερνετάδων, δεν ήταν στοχοποιημένο, ούτε είχε πολιτική χροιά. Σε εκείνα τα χρόνια ξεκίνησε η δημιουργία της κουλτούρας του online trickster. Του ανθρώπου που περιγελά τα πάντα, σπάει τα όρια της νομιμότητας (ορίζοντάς την εκ νέου), είναι πονηρός, παραπλανά, προκαλεί, ψεύδεται, κλέβει, παίζει, είναι θρασύς, υπερβολικός, ορεξάτος, σοκαριστικός, διασκεδαστικός, έξυπνος, ικανός και διερευνητικός. Ίσως η λέξη trickster να είναι η λέξη που χαρακτηρίζει καλύτερα αυτή την κουλτούρα και αντιπροσωπεύει περισσότερο την ιδιοσυγκρασία των μελών της.
Πολλοί προσπάθησαν να φαντασιωθούν τα μέλη των Anonymous ως εφήβους με σπυράκια, λευκό δέρμα εφόσον δεν έβγαιναν στον ήλιο και κάθονται όλη μέρα πίσω από τον υπολογιστή τους, ή ως εκδικητές των blockbuster ταινιών. Κι όμως, ως tricksters, μπορούν να κάνουν τα πάντα για τον καλύτερο λόγο, αλλά και για το χειρότερο. Άρα, οποιαδήποτε προσπάθεια να εξηγήσει κανείς τη συνολική συμπεριφορά ενός hacktivist με κοινωνικά στερεότυπα, πέφτει εκ προοιμίου στο κενό.
Όπως γράφαμε πιο πριν, η αρχική δραστηριότητα αυτής της ιντερνετικής κουλτούρας, αφορούσε κατά κύριο λόγο τον τομέα της διασκέδασης καθώς τότε, δεν είχε να προβληματιστεί για πολλά πράγματα που αφορούσαν την ελευθερία του λόγου στο διαδίκτυο. Το διαδίκτυο ήταν τότε η παιδική χαρά για όποιον ήθελε να πει ή να δείξει κάτι. Και ειδικά μέσα στον χώρο του 4chan αυτό γινόταν χωρίς κανόνες του «πολιτικά ορθού». Όχι ότι δεν υπήρχε ρατσισμός, ή παιδική
πορνογραφία. Υπήρχε, αλλά κανείς τότε δεν επικαλούνταν κάποια «ανώτερη αρχή» για να εκφράσει την αντίρρησή του σε κάποιον που δημοσίευε τέτοια ατοπήματα. Οι Anonymous «χτυπούσαν» κάποιον ή κάποιους για διάφορους λόγους: από την ενασχόλησή τους με την παιδική πορνογραφία μέχρι την κακοποίηση μίας γάτας (ναι, οι Anonymous λατρεύουν τις γάτες. Και ειδικά τις μακριές γάτες). Τα χτυπήματά τους δεν ήταν ιδιαίτερα εστιασμένα και τα θέματα με τα οποία ασχολούνταν ήταν διάσπαρτα, καθώς ποτέ δεν υπήρξαν ο προσωπικός στρατός κανενός.Πότε έγινε «πολιτικό» το πράγμα;
Την αφορμή έδωσε ο Tom Cruise και ένα βίντεό του ως πιστός της Εκκλησίας της Σαϊεντολογίας. Για να είμαστε ακριβείς, πέρα από τα χιλιάδες σχόλια και “lulz” που θα μπορούσε κανείς να αποδώσει στο συγκεκριμένο βίντεο, αυτό που κινητοποίησε τους Anonymous το 2008 ήταν η μανιώδης προσπάθεια της Εκκλησίας της Σαϊεντολογίας να «εξαφανιστεί» αυτό το βίντεο. Ηδικαστική και άλλη προσπάθεια της συγκεκριμένης οργάνωσης να εξαφανιστούν τα ίχνη του συγκεκριμένου βίντεο από το διαδίκτυο, αποτέλεσε την αφορμή για την πρώτη οργανωμένη επιχείρηση (Operation) των Anonymous, μέσα και έξω από το διαδίκτυο.
Σε περισσότερες από 90 πόλεις σε όλο τον κόσμο, Anonymous, μέχρι τότε άγνωστοι μεταξύ τους, κατέβαιναν μπροστά από χώρους που χρησιμοποιούσαν οι Σαϊεντολόγοι, φορώντας τις γνώστές πια μάσκες του Guy Fawkes και κάνανεδιαμαρτυρίες, πάρτι, κρατούσαν πλακάτ και εξέθεταν την Εκκλησία της Σαϊεντολογίας, όχι μόνο για τις πρακτικές της ενάντια στις ιστοσελίδες που φιλοξένησαν το βίντεο του Tom Cruise, αλλά και για τον τρόπο που λειτουργεί και διαχειρίζεται τουςανθρώπους-μέλη της.
Μαζί με το «τρολλάρισμα» που άρχισαν να κάνουν εναντίον των Σαϊεντολόγων οι Anonymous, ξεσηκώθηκαν και άλλοι άνθρωποι που είχαν τη δική τους ιστορία με την θρησκευτική οργάνωση, η οποία ήταν γνωστή για τις ακραίες μεθόδους με τις οποίες αντιμετώπιζε τους επικριτές της. Οι Anonymous έλεγαν τότε πως οι Σαϊεντολόγοι λένε ψέματα, βλάπτουν τους ανθρώπους, κλέβουν τα λεφτά τους. Και συνέχιζαν λέγοντας χιουμοριστικά «κι εμείς κάνουμε το ίδιο, αλλά δεν λέμε σε κανέναν ότι τους διδάσκουμε κάτι ή τους προσέχουμε». Ο Φεβρουάριος του 2008 λοιπόν ήταν η πρώτη φορά που το Internet κατέβηκε στους δρόμους και οι Anonymous, απέκτησαν την εικόνα τους. Την εικόνα του Guy Fawkes ή αλλιώς του V… from Vendetta.
Από τότε κι έπειτα, αυτή η άμορφη μάζα ανθρώπων που δραστηριοποιούνται στο Internet, άρχισε να χρησιμοποιεί την «τέχνη» της εναντίον στόχων που είχαν πιο σοβαρό χαρακτήρα, εξαπολύοντας επιθέσεις (DDoS και άλλες) σε φορείς,οργανισμούς και εταιρείες που πλήττουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία της έκφρασης. Οι διάφορεςεπιχειρήσεις που ανακοινώνουν οι Anonymous κατά περιόδους, έχουν στραφεί εναντίον τραπεζών, εταιρειών, κρατικών φορέων, αλλά και καθεστώτων που καταπιέζουν τους πολίτες τους.
Τα εργαλεία
Η κλασική επίθεση των Anonymous που προκαλεί δυσφορία στους site admins των στόχων τους είναι μέσω της μεθόδου «Distributed Denial of Service» και το διάσημο εργαλείο είναι το LOIC (Low Orbit Ion Canon), ένα λογισμικό δοκιμής αντοχών δικτύων. To LOIC δημιουργήθηκε από ένα Νορβηγό «κάτοικο» του 4chan, ήταν ελεύθερο στο διαδίκτυο και πολύ απλά μπορούσε κάποιος να το κατεβάσει και να δώσει το URL του στόχου τον οποίο ήθελε να «χτυπήσει» και να το κάνει.
Αυτό έκαναν και κάνουν οι χιλιάδες υποστηρικτές των στόχων των Anonymous. Κατεβάζουν το ίδιο ή ένα παρόμοιο εργαλείο και χρησιμοποιούν τον υπολογιστή τους ώστε να εξαπολύει συνδυαστικά με τους υπόλοιπους τις επιθέσεις στους στόχους. Με την μόνη διαφορά πως τότε το LOIC αποδείχτηκε πως δεν έκρυβε την ταυτότητα εκείνου που το χρησιμοποιούσε. Η IPτου server απ’ τον οποίο πραγματοποιούνται οι επιθέσεις, ήταν ορατή, με αποτέλεσμα αρκετοί αφελείς υποστηρικτές να κινδυνέψουν να βρουν τον… μπελά τους με τις τοπικές αρχές. Αυτό άλλωστε είναι κι ένα ζήτημα που θα πρέπει κανείς να αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά όταν αποφασίζει να «ανέβει στο άρμα των επιθέσεων» των Anonymous.
Έκτοτε, φυσικά, μέσω των καναλιών επικοινωνίας, τόσο στο IRC, όσο και στις υποομάδες που δημιουργούνται στα κοινωνικά δίκτυα, δίνεται πρόσβαση σε διάφορα παρόμοια αλλά και συμπληρωματικά με το LOIC εργαλεία που μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς, με το δεδομένο βέβαια, πως ξέρει πώς να προστατεύει τον εαυτό του.
Παράλληλα με τις επιθέσεις DDoS, υιοθετούνται φυσικά και πιο δραστικές πρακτικές από έμπειρους hackers, μέλη της ομάδας όπως τα SQL injections ή τα website defacements.
Παράλληλα με τις επιθέσεις DDoS, υιοθετούνται φυσικά και πιο δραστικές πρακτικές από έμπειρους hackers, μέλη της ομάδας όπως τα SQL injections ή τα website defacements.
«Πιάσαμε τον αρχηγό …»
Σύμφωνα με όσα σας γράψαμε παραπάνω, είναι φυσικά αδύνατον μία τέτοια ομάδα να έχει αρχηγό. Ενώ έχουν υπάρξει αρκετές υπό-ομάδες, με πλέον διάσημη πρόσφατα αυτή των Lulzsec, οι Anonymous, δεν έχουν την παραδοσιακή οντότηταπου θα ακολουθούσε τα στερεότυπα μίας οργάνωσης όπως την φαντασιώνονται οι διώκτες της. Έτσι, είναι λίγο αστείο για την ιντερνετική κουλτούρα του hacktiβισμού να διαβάζει και να ακούει ανακοινώσεις και τίτλους που υποστηρίζουν ότι συνελήφθη ή ανακρίνεται ή συνεντευξιάζεται «ο αρχηγός». Το σύμβολο άλλωστε των Anonymous είναι ο άνθρωπος με το κουστούμι, χωρίς κεφάλι και συμβολίζει την ανωνυμία αλλά και την ανυπαρξία αρχηγίας.
Τους Anonymous τους ενώνει το internet και δυνητικά, ο οποιοσδήποτε μπορεί να ενεργεί στο Internet ανώνυμα, μπορεί να είναι μέλος της κολεκτίβας. Οι ενέργειές τους βασίζονται στην συλλογική συμμετοχή του κάθε ένα που ενεργεί με τέτοιο τρόπο ώστε να στηρίζεται ο στόχος της ομάδας. Η επικοινωνία γίνεται μέσω καναλιών όπως το IRC και τα κοινωνικά δίκτυα, ενώ, στις διάφορες υπο-ομάδες που ενεργούν στηρίζοντας, ή προκαλώντας τους στόχους της άμορφης ομάδας, υπάρχουν κάποιες ηγετικές μορφές που λειτουργούν όμως, ως πιόνια για τον ίδιο το σκοπό. Άλλωστε, βασική αρχή είναι ναεπιτυγχάνεται ο στόχος και όχι να αποζητούν τα μέλη αναγνώριση.
Οι Anonymous και η βιομηχανία θεάματος
Η πολεμική των Anonymous εναντίον της βιομηχανίας θεάματος ξεκίνησε το 2009, όταν οι ιδρυτές του δημοφιλούς torrent site The Pirate Bay, καταδικάστηκαν για σωρεία παραβάσεων κατά των νόμων περί πνευματικών δικαιωμάτων στις ΗΠΑ. Οι επιθέσεις κορυφώθηκαν όμως, όταν αποκαλύφθηκε πως μία Ινδική εταιρεία, η AiPlex επιχειρούσε επιθέσεις DDoS εναντίον του Pirate Bay αλλά και άλλων παρόμοιων site, κατ’ εντολή εταιρειών προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων.
Όλα τα προηγούμενα χρόνια, όλοι εκείνοι που ασχολούνταν με την επίδραση των νόμων περί πνευματικών δικαιωμάτων στηνδιαδικτυακή ελευθερία, βίωναν την μία θεσμική ήττα μετά την άλλη. Με αφορμή την αποκάλυψη της ιστορίας της AiPlex οιAnonymous άρχισαν να ωρύονται. Πίστευαν πως η βιομηχανία θεάματος, όχι μόνο προωθούσε νομοθεσία που πλήττειβάναυσα την ελευθερία της έκφρασης, αλλά νομιμοποιεί τον εαυτό της ή άλλους θεσμούς ώστε χρησιμοποιήσει κάθε μέσο προκειμένου να το καταφέρει, όπως η παρακολούθηση της online δραστηριότητας των χρηστών, ή η εκ προοιμίου θανάτωση διά νόμου της δυνατότητας του οποιουδήποτε να κάνει το δικό του μουσικό ξεκίνημα. Σε συνδυασμό με όλα αυτά, ήρθε και το ACTA και οι μυστικές διαβουλεύσεις με διάφορες χώρες του κόσμου για τη συμφωνία αυτή. Σε ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο και σχετικό βίντεο με την γνωστή φωνή μέσω υπολογιστή, το μήνυμα των Anonymous καταλήγει:
«Δεν συγχωρούμε την λογοκρισία στο Internet. Και δεν ξεχνάμε την ελευθερία του λόγου»
Έτσι, στις 19 Σεπτεμβρίου 2010 ξεκίνησε μία τεράστια επίθεση DDoS, στην οποία φέρεται να πήραν μέρος περισσότεροι από5500 υποστηρικτές των Anonymous. Οι ιστοσελίδες της RIAA (Recording Industry Association of America) της MPAA και φυσικά της εταιρείας AiPlex οι οποίες ήταν «πεσμένες» για πολλές ώρες. Κάπως έτσι, τα media έμαθαν περισσότερο τουςAnonymous.
Η πολεμική αυτή συνεχίζει καθώς οι Anonymous ποτέ δεν σταμάτησαν να μιλούν για την συμφωνία ACTA και να δρουν για την κατάργησή της, ενώ οι επιθέσεις τους κορυφώθηκαν κατά την συζήτηση των νομοσχεδίων SOPA και PIPA και το κλείσιμο του site megaupload.com. Οι επιθέσεις αφορούσαν διάφορους στόχους, τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες που συνυπέγραψαν τη συμφωνία, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Άλλωστε, ήταν σαφής η αναφορά τωνAnonymous, κατά την επίθεση στο site του Υπουργείου Δικαιοσύνης, στην υπογραφή του ACTA και από Έλληναεκπρόσωπο.
Το Wikileaks, η παιδική πορνογραφία, το Κολομβιανό καρτέλ ναρκωτικών, η Συρία και το κίνημα Occupy
Οι επιχειρήσεις των Anonymous με τον καιρό αποκτούν δημοσιότητα και μεγαλύτερο αντίκτυπο, ενώ κατευθύνονται σε υψηλού προφίλ στόχους. Η κολεκτίβα «έβγαλε» στην φόρα ιδιωτικά στοιχεία του προέδρου της Συρίας, Ασσάντ, εξέθεσε τοκαρτέλ ναρκωτικών στην Κολομβία και κάποιους συνεργάτες του στις ΗΠΑ, έδωσε στη δημοσιότητα τους λογαριασμούς email ανθρώπων που παρακολουθούν ή παράγουν παιδική πορνογραφία και στις κατά τόπους χώρες, οι υποστηρικτές της ομάδας και τα μέλη της, εντοπίζουν στόχους που αντιμάχονται την ελευθερία και την ασφαλή καθημερινότητα των πολιτών.
Χωρίς να υποτιμήσουμε τα διάφορα operation, θα αναφερθούμε σε δύο περιπτώσεις που φαίνεται να σηματοδοτούν τιςαλλαγές στο κίνημα του hackτιβισμού, σε σχέση με προηγούμενες περιπτώσεις. Η μία αφορά το Wikileaks. Όταν στα τέλη του 2010 ξεκίνησαν οι διώξεις κατά του Julian Assange και του Wikileaks, εξαιτίας των τηλεγραφημάτων που έβγαζε το site στη δημοσιότητα, οι Anonymous εξαπέλυσαν επιθέσεις προς όλους όσους προσπαθούσαν να διακόψουν τη βιωσιμότητα του Wikileaks. Έτσι, πραγματοποιήθηκαν συντονισμένες επιθέσεις στη Visa, την Mastercard,ακόμα και το Paypal, ενώ η κολεκτίβα ανοιχτά υποστήριζε την προσπάθεια του Julian Assange να «βγάζει» στο διαδίκτυο πληροφορίες που αφορούσαν την πολιτική και στρατιωτική πραγματικότητα. Το τελευταίο release τηλεγραφημάτων, όμως, από το Wikileaks, είναι η πρώτη φορά που αναγνωρίζεται επισήμως η συνεργασία των Anonymous με το Wikileaks, καθώς τα τηλεγραφήματα προέρχονται από την επίθεση των Anonymous στην εταιρεία πληροφοριών Stratfor και κανένας δεν αρνήθηκε αυτή τη συνεργασία.
Το άλλο ορόσημο στην δράση των Anonymous είναι το κίνημα Occupy. Το κίνημα Occupy, που έχει τις ρίζες τους στις συγκεντρώσεις των Indignados στην Ισπανία και των Αγανακτισμένων στην Αθήνα, είναι μία κινητοποίηση ανθρώπων σε διάφορες πόλεις του κόσμου που αντιτίθενται στη συγκέντρωση του παγκόσμιου πλούτου στα χέρια του 1% του πληθυσμού, όταν το υπόλοιπο 99% έχει επιφορτιστεί την ευθύνη να τους το παράγει. Ξεκινώντας συμβολικά από την Wall Street, το κίνημα Occupy έχει εξαπλωθεί σε πάρα πολλές πόλεις του Δυτικού κόσμου, με αυτή την προοπτική: να καλέσει το 1% νααναλάβει την ευθύνη του απέναντι στην συνεχιζόμενη εκμετάλλευση του υπόλοιπου κόσμου. Οι Anonymous από την πρώτη στιγμή στήριξαν την κίνηση αυτή, βοηθώντας να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο και την στήριξαν έμπρακτα. Έτσι, σε όλες τις κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν, από τις πόλεις των ΗΠΑ μέχρι και το Λονδίνο, οι άνθρωποι που συμμετέχουν και καταλαμβάνουν τις οικονομικές περιοχές των πόλεων, φορούν την μάσκα των Anonymous.
Άλλη μία φορά, οι Anonymous λοιπόν, εκτός από το Internet, δηλώνουν εντονότερη παρουσία στον δρόμο.
Τελικά, οι Anonymous είναι καλοί ή είναι κακοί;
Απλοποιημένη η ερώτηση. Φυσικά δεν θα σας την απαντήσουμε εμείς. Εσείς θα ενημερωθείτε για την δράση των Anonymousκαι θα επιλέξετε αν συμφωνείτε με τους σκοπούς τους ή όχι. Αυτό στο οποίο ελπίζουμε να συμβάλαμε, είναι να προχωρήσουμε όλοι πίσω από τους μύθους και να ρίξουμε μία γενικότερη ματιά στα γεγονότα.
Anonymous from Commander X on Vimeo.
Πηγές: Wikipedia, Wired, Gabriella Coleman , BBC, WiredNews, CommanderX κ.α.
No comments:
Post a Comment